Lista Macierewicza

Lista Macierewicza a właściwie Lista tajnych współpracowników SB i wywiadu wojskowego z 1992 r. – dwa dokumenty przygotowane w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych przez Antoniego Macierewicza w związku z realizacją uchwały lustracyjnej Sejmu z 28 maja 1992 r. (zgłoszonej przez Janusza Korwin-Mikke), zobowiązującej rząd do ujawnienia osób, które w latach 1945-1992 współpracowały ze służbami specjalnymi PRL.

Pierwszy dokument zawierał 64 nazwiska, członków rządu, posłów i senatorów, którzy byli ewidencjonowani przez UB/SB jako ich tajni współpracownicy i został on doręczony Konwentowi Seniorów Sejmu RP. Drugi dokument zawierał 2 nazwiska, Lecha Wałęsy i Wiesława Chrzanowskiego. Z uwagi na piastowane stanowiska (Prezydent RP i Marszałek Sejmu RP), otrzymał on klauzulę o szczególnym znaczeniu dla bezpieczeństwa państwa. Został przesłany prezydentowi, premierowi, marszałkom Sejmu i Senatu, I. prezesowi Sądu Najwyższego i prezesowi Trybunału Konstytucyjnego. Listę Macierewicza utajniono po obaleniu rządu Jana Olszewskiego, w "nocy teczek" z 4 na 5 czerwca 1992r. (pierwsza cenzura od czasów PRL-u), a za ujawnianie listy grożono poważnymi sankcjami karnymi. Pierwszą gazetą, która odważyła się opublikować listę był tygodnik "Tak", a następnie tygodnik „Najwyższy Czas!”.

 

Uważam, że naród polski powinien mieć poczucie, że wśród tych, którzy nim rządzą, nie ma ludzi, którzy pomagali UB i SB utrzymywać Polaków w zniewoleniu. Uważam, że dawni współpracownicy komunistycznej policji politycznej mogą być zagrożeniem dla bezpieczeństwa wolnej Polski.

Z wystąpienia telewizyjnego premiera Jana Olszewskiego w TVP z dnia 4 czerwca 1992 r.

 

Lista tajnych współpracowników SB i wywiadu wojskowego z 1992 r.

• LECH WAŁĘSA (Prezydent RP) TW "Bolek".

  Figuruje w KW MO Gdańsk oraz w kartotece informacyjnej wydz. II BEiA UOP i kartotece komputerowej ZSKO. Zarejestrowany 29.XII.70 r. pod numerem 12535 przez wydz. III KW MO Gdańsk. Akta archiwalne zachowane.

  19 czerwca 1976 roku zaprzestano kontaktów z powodu niechęci "Bolka" do współpracy.

  TW "Bolek" od 1970 do 76 r. przekazywał SB informacje dotyczące destrukcyjnej działalności niektórych pracowników stoczni. W styczniu 71 poinformował m.in. o tym, że jego koledzy z wydziału W-4: Jasiński, Kontor i Popielawski szykują akcje strajkową. W innym raporcie prosił, by SB wzięła go na przesłuchanie, co pozwoliłoby mu uwiarygodnić się przed kolegami. Za przekazane informacje "Bolek" był wynagradzany na łączna sumę 13100 zł. W czasie prezydenckiej kampanii - przed wynikami I tury - (gdy szefem UOP był Antoni Milczanowski) dokonano ekspertyzy zgodności pisma Lecha Wałęsy z raportami podpisanymi przez TW "Bolek". Centralne Laboratorium Kryminalistyki, które wykonywało ekspertyzę, uchyliło się od wydania jednoznacznej opinii, ponieważ dostarczono mu jedynie kserokopie raportów, a nie oryginały.

  Wśród dokumentów związanych z Lechem Wałęsą znajduje się notatka służbowa z 1992 r. podpisana przez dyrektora Zarządu Kontrwywiadu UOP Konstantego Miodowicza. Podajemy jej treść:

  1. Podług kpt.xxx (pracownika merytorycznego byłego przedstawicielstwa KGB) oraz mjra yyy (rezydenta warszawskiej KGB), służba, którą reprezentują jest w posiadaniu materiałów świadczących o fakcie współpracy Lecha Wałęsy z b.SB, MSW i PRL. Zdaniem mjra yyy, grafolodzy nie mieliby trudności z potwierdzeniem ich autentyczności.
  2. Informacje agenturalne uzyskane w ostatniej dekadzie, w okolicznościach czyniących mało prawdopodobna tezę, iż stanowiły element zaplanowanych działań o charakterze inspirująco-dezinformującym.

Sygnatury IPN dokumentów dotyczących Lecha Wałęsy udostępnione w Inwentarzu Archiwalnym IPN: IPN BU 01997/1, IPN BU 3333/1 t. 1 (Teczka personalna tajnego współpracownika pseudonim "Bolek"), IPN BU 3333/1 t. 2 (Teczka pracy tajnego współpracownika pseudonim "Bolek"), IPN Gd 00201/48 t. 1, IPN Gd 00201/48 t. 4, IPN Gd 0046/824 t. 1, IPN Gd 0046/824 t. 2, IPN Gd 013/136 t. 9, IPN Gd 013/372, IPN Gd 570/272, IPN Gd 76/19 t. 4, IPN Gd 931/14/K

• WIESŁAW CHRZANOWSKI (ZChN, Marszałek Sejmu RP) TW "Zuwak", TW "Spółdzielca".

  Figuruje w księdze inwentarzowej Wydz. III BEiA UOP oraz w kartotece ogólnoinformacyjnej Wydz. II BEiA UOP. Zarejestrowany najpierw w UBP Warszawa, następnie 13.03.74 pod nr 4976 przez wydz. III KWMO Warszawa oraz 11.06.86 pod nr 74495 przez wydz. IX Dept. I Warszawa. Nr arch. 1610/I; nr arch. 10530/I, data archiwizacji 8.11.89, nr mikrofilmu 22911/1. Miejsce złożenia akt wydz. III BEiA UOP. Akta archiwalne zachowane. Data zaprzestania kontaktów 22.06.76.

POSŁOWIE:

1. ALEKSANDER BENTKOWSKI (PSL). Kategoria TW, kryptonimy "Arnold" i "Kamil"

   Figuruje w księdze inwentarzowej wydz. III BEiA UOP, księdze inwentarzowej WUSW Rzeszów nr 1, kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA UOP. Zarejestrowany 29.04.77 pod nr 11861 przez wydz. II WUSW Rzeszów. Data archiwizacji 31.10.91 pod nr arch. 24248/I, nr mikrofilmu 24248/1. Akta archiwalne zachowane. Materiały archiwalne zawierają dokumenty sygnowane przez Bentkowskiego.

2. MICHAŁ JAN BONI (KLD). Kategorie TW-k, TW, kryptonim "Znak".

   Daty rejestracji: 15.02.88 przez wydz. III-2 SUSW Warszawa oraz 29.11.88 przez wydz. III-2 Warszawa. Nr rejestr. 54946. Materiały zniszczono w styczniu 90 r. (bądź nie odnalezione). Kontaktów zaprzestano 5 stycznia 90.

3. MAREK TADEUSZ BORAL (SLD). TW "Klementyna".

   Figuruje w księdze inwentarzowej BEiA delegatury UOP Łódź oraz w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II WEiA UOP. Zarejestrowany 11.07.75 pod nr 2272. Nr archiwalny 72/I, data archiwizacji 15.04.76. nr mikrofilmu 72/1, Miejsce archiwiz. WEiA del. UOP w Łodzi. Akta archiwalne zachowane, materiały archiwalne zawierają dokumenty sygnowane przez Borala. Kontaktów zaprzestano 15.04.76.

4. GEORG ROCHUS BRYLKA (Mniejszość Niemiecka). TW "Feliks".

   Figuruje w księdze inwentarzowej. Zarejestrowany 9.07.75 przez Pion II RUSW Lubliniec pod nr CZ-464. nr arch. I-3638. Data archiwizacji 27.11.86. Miejsce archiwiz. WEiA del.UOP w Katowicach. Akta archiwalne zachowane. Kontaktów zaprzestano 17.11.86.

5. JÓZEF STANISŁAW BŁASZCZEĆ (ZChN). TW "Józef".

   Figuruje w księdze inwentarzowej. Data rejestr.15.05.78. Nr rejstr. 2652, wydz. III-A Częstochowa. Nr arch. I-1495, data archiwizacji 27.11.80. Nr mikrofilmu 232/1. Akta archiwalne zachowane. Data zaprzestania kontaktów 21.07.80.

6. WŁODZIMIERZ CIMOSZEWICZ (SLD). KO/DI "Carex".

   Figuruje w archiwum Zarządu Wywiadu. Nr rejestr. 13613, data rejestr. 25.09.80. Organ rejestr. wydz. II dep. I Warszawa. Nr arch. J-8938, data archiwizacji 24.08.84.

7. JÓZEF CINAL /PSL/. TW "Józef Polak".

   Figuruje w księdze inwentarzowej i kartotece komputerowej ZSKO. Zarejestrowany 21.01.82 pod numerem 5739 przez wydz. IV Bielsko-Biała. Nr archiwalny I-3430, data archiwizacji 9.07.84, miejsce archiwiz. Wydz."C" WUSW w Bielsku-Białej. Materiały zniszczono 1.12.89, bądź nie odnaleziono. Data zaprzestania kontaktów 9.07.84.

8. EUGENIUSZ CZYKWIN (bezpartyjny). TW "IZYDOR", "WILHELM".

   Figuruje w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA UOP. Zarejestrowany 23.08.77 przez wydz. IV KW MO Białystok pod numerem 21661. Nr arch. I-8510. Miejsce archiwizacji WEiA del.UOP w Białymstoku. Akta archiwalne zachowane. Data zaprzestania kontaktów 13.09.89.

9. PIOTR STANISŁAW FOGLER (UD). TW "Turysta".

   Figuruje w kartotece odtworzeniowej wydz. II BEiA UOP. Zarejestrowany dwukrotnie: 23.12.76 przez wydz.IV SUSW Warszawa pod nr 15579, nr arch.12970/I, miejsce archiwizacji wydz.VIII BEiA UOP oraz 29.03.80 przez wydz. IV dep.V Warszawa pod nr 59343, nr arch.17064/I. Data zaprzestania kontaktów 2.04.83.

10. ANTONI JAN FURTAK (PL). TW "Jonatan", "Platan".

    Nr rejestr. 42097, data rejestr. 31.12.81, organ rejestrujący wydz.IV KW MO Gdańsk.

11. ANDRZEJ TADEUSZ GĄSIENICA-MAKOWSKI (PChD). TW "Andrzej II".

    Figuruje w księdze inwentarzowej. Zarejestrowany 26.12.81 przez wydz. V WUSW Nowy Sącz pod numerem NS-6251. Miejsce archiwizacji WEiA del.UOP w Krakowie. Akta archiwalne zachowane, materiały archiwalne zawierają dokumenty sygnowane przez w/w osobę. Data zaprzestania kontaktów 10.12.83.

12. TOMASZ HOLC (PPG). TW "Zenek".

    Figuruje w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA UOP. Zarejestrowany przez wydz. IV dep. II MSW Warszawa pod numerem 38119. Miejsce archiwizacji Biuro "C" Warszawa. Akta archiwalne zachowane. Materiały archiwalne zawierają dokumenty sygnowane przez w/w. Data zaprzestania kontaktów 16.07.76.

13. ROMAN JAGIELIŃSKI (PSL). TW "Ogrodnik".

    Figuruje w kartotece odtworzeniowej wydz. II BEiA UOP oraz w kartotece komputerowej ZSKO. Zarejestrowany przez wydz. VI WUSW Piotrków Tryb. 25.03.81 pod numerem 5332.

14. ZBIGNIEW TADEUSZ JANOWSKI (SLD). TW "Janek".

    Figuruje w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA UOP. Zarejestrowany dwukrotnie: pod nr 12877 dn.13.02.88 przez wydz. V Warszawa oraz pod numerem 55956 dn.28.11.88 przez wydz. V-2 SUSW Warszawa.

15. JERZY JASKIERNIA (SLD). KO/DI "Prym".

    Figuruje w archiwum Zarządu Wywiadu. Zarejestrowany pod nr 37279 dnia 4.12.73 przez wydz. XI dep.I Warszawa. Nr arch. J-7062, data archiwizacji 6.03.80, miejsce archiwiz. AZW UOP. Akta archiwalne zachowane.

16. EUGENIUSZ KIELEK (NSZZ "Solidarność"). TW "Onyks", TW-k.

    Figuruje w wydz. V BEiA delegatury Radom oraz w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA UOP. Zarejestrowany przez wydz. II Tarnobrzeg dnia 9.09.82 pod numerem 2254. Miejsce archiwizacji sekcja "C" WZO WUSW w Tarnobrzegu. Data zaprzestania kontaktów 10.09.82. Ponownie zarejestrowany jako TW-k przez wydz. V Tarnobrzeg, dnia 3.05.89 pod nr 11447.

17. ALEKSANDER KRAWCZUK (SLD). KP "Aleksander", PK "Chata".

    Figuruje w księdze inwentarzowej. Zarejestrowany przez Inspektorat I Kraków dn. 22.11.61 pod nr 2557/62. Miejsce archiwizacji WEiA del. UOP w Krakowie. Akta archiwalne zachowane. Materiały archiwalne zawierają dokumenty sygnowane przez w/w osobę. Data zaprzestania kontaktów 18.04.78.

18. TADEUSZ LASOCKI (ChD). TW "Kamil".

    Figuruje w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA UOP. Zarejestrowany 15.07.81 pod nr 4915 przez wydz. VI Łomża. Miejsce archiwizacji sekcja "C" WZO WUSW w Łomży. Data zaprzestania kontaktów 22.06.88.

19. JAN MAJEWSKI (PSL). TW "Gucio", "Jodła".

    Figuruje w księdze inwentarzowej i kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA UOP. Zarejestrowany trzykrotnie: pod nr 41678 przez wydz. V-2 SUSW Warszawa, pod nr TG-3761 przez PVI RUSW SB Opatów oraz przez wydz. IV Kraków. Archiwizacja: pod nr 18255/I dn. 26.08.86 pod nr 3969/I dn.27.05.88 oraz pod nr 41779/I dn.2.08.76. Miejsca archiwizacji wydz. II BEiA UOP i sekcja "C" WZO WUSW Tarnobrzeg. Akta archiwalne zachowane. Data zaprzestania kontaktów 27.05.88.

20. WIT WIKTOR MAJEWSKI (SLD). KO/DI "Wito", "Zev".

    Figuruje w księdze inwentarzowej wydz. III BEiA UOP, w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA UOP, kartotece odtworzeniowej wydz. I BEiA UOP. Zarejestrowany przez wydz. I dep.I Warszawa dnia 25.08.79 pod nr 56953. Nr archiwalny 19352/I, data arch.19.03.86, nr mikrofilmu 19352/1. Akta archiwalne zachowane. Data zaprzestania kontaktów 6.03.86.

21. JANUSZ ROMAN MAKSYMIUK (PSL). TW "Roman".

    Figuruje w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA UOP. zarejestrowany pod nr 46734 dnia 15.07.83 przez Pion VI RUSW Oleśnica. Nr archiwalny 60430/I, nr mikrofilmu 60430/1. Miejsce archiwizacji WEiA del. UOP we Wrocławiu. Data zaprzestania kontaktów 27.09.89.

22. PIOTR MOCHNACZEWSKI (SLD). TW "Michał".

    Figuruje w kartotece odtworzeniowej wydz. II BEiA UOP. Zarejestrowany pod nr 25515 dnia 27.01.83 przez wydz. III-1 Szczecin. Nr arch. 50535/I, data archiwizacji 22.11.89. Miejsce archiwiz.wydz."C" WUSW w Szczecinie. Materiały zniszczono 25.03.90 (bądź dotychczas nie odnalezione). Data zaprzestania kontaktów 16.12.89.

23. LESZEK MOCZULSKI (KPN). TW "Lech".

    Figuruje w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA, komputerowej ZSKO i odtworzeniowej wydz. I BEiA UOP. Zachowała się teczka pracy i teczka personalna TW "Lech". Zarejestrowany 29.08.69 pod numerem 4750 przez wydz. III-2 SUSW Warszawa. nr archiwalny 16526/I, data archiwizacji 09.07.84. Miejsce archiwizacji WIII BEiA UOP. Akta archiwalne zachowane, zawierają dokumenty sygnowane przez w/w osobę.

24. JERZY OSIATYŃSKI (UD). TW "Osiatyński".

    Figuruje w księdze inwentarzowej wydz. III BEiA, kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA i odtworzeniowej wydz. I BEiA UOP. Zarejestrowany pod numerem 74164 przez wydz. II dep.MII MSW Warszawa, miejsce archiwizacji wydz. III BEiA. Jako TW-k zarejestrowany pod nr 34080. Akta archiwalne zachowane.

25. JACEK JAN PIECHOTA (SLD). TW "Robert".

    Figuruje w kartotece odtworzeniowej wydz. II BEiA UOP. Zarejestrowany 3.05.84 pod nr 28853 przez wydz III-1 Szczecin. Materiały zniszczono 24.11.89 (bądź dotychczas nie odnalezione). Data zaprzestania kontaktów 24.11.89.

26. BOHDAN PILARSKI (PSL-"S"). KIN "Ravel vel Surma".

    Figuruje w archiwum Zarządu Wywiadu. Zarejestrowany 8.04.65 pod numerem 6395 przez wydz. VIII dep. I Warszawa. Nr arch. J-1712, data archiwizacji 25.08.66. Miejsce archiwiz. AZW UOP.

27. WŁADYSŁAW REICHELT (KLD). TW "Adam".

    Figuruje w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA. Zarejestrowany 11.11.75 pod numerem 33437 przez wydz. III Poznań. Nr archiwalny 36162/I, miejsce archiwizacji wydz."C" WUSW w Poznaniu. Materiały zniszczono dnia 14.12.89 (bądź dotychczas nie odnalezione). Data zaprzestania kontaktów 29.08.86.

28. WOJCIECH JAROSŁAW SALETRA (SLD). TW "Tadeusz".

    Figuruje w księdze inwentarzowej WEiA del. UOP Radom. zarejestrowany 27.06.84 pod nr 23813 przez wydz. III KW MO Kielce. Nr arch. 39414/I, data archiwizacji 29.08.89, nr mikrofilmu 39414/1. Akta archiwalne zachowane, /w WEiA Del. UOP w Radomiu/ zawierają dokumenty sygnowane przez w/w osobę. Data zaprzestania kontaktów 29.08.89.

29. RYSZARD SMOLAREK (PSL). TW "Monika".

    Figuruje w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA oraz odtworzeniowej wydz. I BEiA UOP. Zarejestrowany 8.05.79 pod nr 3860 przez wydz. II KW MO Konin. Miejsce archiwizacji WEiA del. UOP w Poznaniu. Akta archiwalne zachowane, zawierają dokumenty sygnowane przez w/w osobę. Data zaprzestania kontaktów 18.07.83.

30. EWA TERESA SPYCHALSKA (SLD). TW "Czuma".

    Figuruje w kartotece odtworzeniowej wydz. II BEiA. Zarejestrowana 20.06.88 pod nr 55153 przez wydz. V-2 Warszawa.

31. GRAŻYNA STANISZEWSKA (UD). TW "Kowalska".

    Figuruje w księdze inwentarzowej i kartotece komputerowej ZSKO. Zarejestrowana 6.04.78 pod nr 2762 przez wydz. III KW MO Bielsko-Biała. Nr arch. I-1095, data archiwizacji 10.01.79, nr mikrofilmu 1095/1. Akta archiwalne zachowane, zawierają dokumenty sygnowane przez w/w osobę. Miejsce archiwiz. WEiA del. UOP w Katowicach. Data zaprzestania kontaktów 10.01.79.

32. MARIAN ROMAN STAROWNIK (PSL). TW "Roman".

    Figuruje w kartotece odtworzeniowej wydz. II BEiA UOP. Zarejestrowany 10.12.84 pod nr 32171 przez wydz. VI WUSW Lublin. Nr arch. I/19920, data archiwizacji 30.10.89. Miejsce archiwiz. wydz."C" WUSW Lublin. Materiały zniszczono 30.01.90 (bądź dotychczas nie odnalezione). Data zaprzestania kontaktów 30.10.89.

33. HERBERT SZAFRANIEC (KLD). TW "Grażyna".

    Figuruje w księdze inwentarzowej. Zarejestrowany przez wydz. II KW MO Katowice. Nr archiwalny I-4307, data archiwizacji 15.05.70. Miejsce archiwiz. wydz."C" KW MO Katowice. Data zaprzestania kontaktów 7.06.72.

34. BOGUMIŁ EDWARD SZREDER (PSL). TW "Rolnik".

    Figuruje w kartotece komputerowej ZSKO. Zarejestrowany 25.05.84 pod nr 48203 przez wydz. III-1 Gdańsk. Nr archiwalny 26149/I, miejsce archiwizacji wydz."C" WUSW w Gdańsku. Data zaprzestania kontaktów 10.07.89.

35. TADEUSZ SZYMAŃCZAK (PL). TW "Dobrodziej".

    Figuruje w WEiA del. Łódź i kartotece komputerowej ZSKO. Zarejestrowany 28.12.81 pod nr 4537 przez wydz. IV WUSW Skierniewice. Nr arch. 880/I, data archiwizacji 16.02.83, miejsce archiwiz. sekcja "C" WZO WUSW w Skierniewicach. Materiały zniszczono w 89 r. (bądź dotychczas nie odnalezione). Data zaprzestania kontaktów 16.02.83.

36. JAN EUGENIUSZ ŚWITKA (SD). TW "Jasio".

    Figuruje w księdze inwentarzowej i kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA UOP. Zarejestrowany 2.09.61 pod nr 934 przez wydz. III KW MO Lublin. Nr arch. 9846/I, data archiwizacji 16.08.62, nr mikrofilmu 2834/1, miejsce archiwizacji WEiA del. UOP w Rzeszowie. Akta archiwalne zachowane, zawierają dokumenty sygnowane przez w/w osobę. Data zaprzestania kontaktów 16.08.62.

37. MARIUSZ STEFAN WESOŁOWSKI (UD). TW "Marek".

    Figuruje w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA oraz odtworzeniowej wydz. I BEiA. Zarejestrowany 22.12.78 pod nr 4/550 przez WPG KW MO Olsztyn. Nr arch. 17257/Im, data archiwizacji 12.11.84, nr mikrofilmu 17257/1m. Miejsce archiwiz. w Prezyd. KWP w Olsztynie. Akta archiwalne zachowane, zawierają dokumenty sygnowane przez w/w. Data zaprzestania kontaktów 12.12.84.

38. Bogumił ZYGMUNT ZYCH (SLD). TW "Konrad".

    Figuruje w kartotece odtworzeniowej wydz. II BEiA, kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA i kart.odtworzeniowej wydz. I BEiA UOP. Zarejestrowany 23.06.87 pod nr 10982 przez wydz III WUSW Wałbrzych. Nr arch. I-6059, data archiwizacji 16.11.88. Miejsce archiwiz. sekcja C WZO WUSW w Wałbrzychu. Materiały zniszczono 29.01.90 (bądź dotychczas nie odnalezione). Data zaprzestania kontaktów 16.11.88.

39. JAN ZYLBER (PPG), TW "Roman".

    Figuruje w księdze inwentarzowej wydz. III BEiA, kartotece odtworzeniowej wydz. II BEiA UOP. Zarejestrowany 28.12.79 pod numerem 58115 przez wydz. IV dep. II Warszawa. Nr arch. 18140/I, data archiwizacji 10.11.84. Miejsce archiwiz. wydz. III BEiA UOP. Akta archiwalne zachowane. Data zaprzestania kontaktów 14.09.84.

SENATOROWIE:

40. GERHARD BARTODZIEJ (bezpartyjny). TW "Agata", OZ, KO/DI "Waris".

    Figuruje w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA oraz w archiwum Zarządu Wywiadu. Zarejestrowany trzykrotnie: 24.02.77 pod nr 34942 przez wydz. III Katowice, 20.04.85 pod nr 91345 przez wydz. VII dep. I Warszawa, 16.04.85 pod nr 16333 przez wydz. VII dep. I Warszawa. Miejsca archiwizacji: W"C" WUSW w Katowicach, AZW UOP. Materiały archiwalne zachowane, zawierają dokumenty sygnowane przez w/w. Daty zaprzestania kontaktów - jako TW "Agata" 23.10.80, jako OZ 23.10.88, jako KO/DI "Waris" 4.01.90.

41. WŁADYSŁAW FINDEISEN (UD). KIN "Wiktor", "Vikers".

    Figuruje w Archiwum Zarządu Wywiadu. Zarejestrowany najpierw 04.06.60 pod nr 5928 przez wydz. II dep. II Warszawa, następnie 18.08.65 przez wydz. VII dep. I Warszawa. Miejsce archiwizacji W III BEiA UOP. Akta archiwalne zachowane. Data zaprzestania kontaktów 05.03.68.

42. KRZYSZTOF HORODECKI (bezpartyjny). TW "Marek".

    Zarejestrowany 2.10.80 pod nr 3569 przez wydz. II Piła. Nr arch. 1248/I. Miejsce archiwizacji WEiA del. UOP w Poznaniu. Akta archiwalne zachowane, zawierają dokumenty sygnowane przez w/w osobę. Data zaprzestania kontaktów 17.10.84.

43. JAN JESIONEK (KPN). TW "Skaut", "Edmund I", "Podróżny", "Leon".

    Figuruje w księdze inwentarzowej. Zarejestrowany 03.05.72 pod nr XV-2/362/72 przez WPG Katowice oraz 09.02.82 pod nr 48362 przez wydz. III Katowice. Nr arch. I-8477, nr mikrofilmu 2994/1. Miejsce archiwizacji WEiA del. UOP w Katowicach. Akta archiwalne zachowane, zawierają dokumenty sygnowane przez w/w osobę. Daty zaprzestania kontaktów 11.01.82 i 03.01.83.

44. STANISŁAW KOSTKA (KPN). TW "Kos".

    Figuruje w księdze inwentarzowej WEiA del.Rzeszow. Zarejestrowany 08.12.69 pod nr 4102 przez SB KP MO Jarosław. Nr arch. I-9348. Miejsce archiwizacji W"C" KW MO w Rzeszowie. Materiały zniszczono 30.06.82 (bądź dotychczas nie odnaleziono). Data zaprzestania kontaktów 10.04.72.

45. ANDRZEJ HENRYK KRALCZYŃSKI (NSZZ"S"). TW "Terlecki".

    Figuruje w księdze inwentarzowej i kartotece komputerowej ZSKO. Zarejestrowany dwukrotnie: 6.04.78 pod nr BB-2765 przez wydz. III-A Bielsko-Biała i 19.06.81 pod nr BB-5191 przez wydz. V. Miejsce archiwizacji WEiA del. UOP w Katowicach. Akta archiwalne zachowane. Daty zaprzestania kontaktów 28.07.79 i 18.08.82.

46. Pod tym numerem figuruje osoba o nazwisku MAZUREK, która nie jest ani członkiem rządu, ani członkiem parlamentu i na liście znalazła się omyłkowo.

47. EUGENIUSZ WILKOWSKI (NSZZ"S"). TW "Wiktor".

    Figuruje w kartotece komputerowej ZSKO. Zarejestrowany 21.02.80 pod nr 6438 przez wydz. III Chełm. Miejsce archiwizacji S"C" WZO WUSW w Chełmie. Akta archiwalne zachowane. Data zaprzestania kontaktów 22.11.84.

48. MIECZYSŁAW WŁODYKA (PSL). TW "Rolnik".

    Figuruje w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA UOP. Zachowała się teczka pracy i teczka personalna TW "Rolnik". Zarejestrowany 5.02.80 pod nr 831 przez WPG Słupsk. Nr arch. Im/6265. Miejsce archiwizacji w Prezyd. KWP w Słupsku. Data zaprzestania kontaktów 31.05.89.

49. JAN TOMASZ ZAMOYSKI (ZChN). KO "Hrabia", TW "Hrabia".

    Zachowała się teczka pracy i teczka personalna TW "Hrabia". Zarejestrowany pod nr 9470 przez wydz. V dep. II Warszawa, następnie 5.04.76 pod nr 15057 przez wydz. II SUSW. Nr arch. 8952/I, 12604/I, miejsce archiwizacji WIII BEiA. Akta archiwalne zachowane, data zaprzestania kontaktów 15.09.79.

50. STANISŁAW JÓZEF ŻAK (UD). TW "Piotr", KO/DI "Piotr".

    Figuruje w kartotece odtworzeniowej wydz. II BEiA, archiwum Zarządu Wywiadu i kartotece komputerowej ZSKO. Zarejestrowany 18.10.67 pod nr 4070 przez wydz. II KW MO Kielce oraz 31.01.75 pod nr SMW-2/1362 przez dep. I MSW. Miejsce archiwizacji W"C" KW MO w Kielcach. Data zaprzestania kontaktów 22.05.70.

CZŁONKOWIE RZĄDU:

51. Michał ANDRZEJ JAGIEŁŁO (podsekretarz stanu w min. kultury i sztuki). Konsultant "Jot".

    Figuruje w kartotece odtworzeniowej wydz. II BEiA UOP. Zarejestrowany 2.01.80 pod nr 40745 przez wydz. V dep. II Warszawa.

52. WOJCIECH MARIAN MISIĄG (podsekretarz stanu w min. finansów). Konsultant, TW "Jacek".

    Figuruje w kartotece odtworzeniowej wydz. II BEiA oraz w archiwum Zarządu Wywiadu. Zarejestrowany 25.07.88 pod nr 17272 przez wydz. VIII dep. I Warszawa oraz dnia 31.05.86 pod nr 96872 przez wydz. XI dep. II Warszawa. Miejsce archiwizacji AZW UOP.

53. JAN MARIAN KOMORNICKI (podsekretarz stanu w min. ochrony środowiska) TW "Nałęcz".

    Figuruje w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA. Zarejestrowany pod nr NS-7089 przez Pion VI RUSW SB Zakopane. Miejsce archiwizacji W"C" KW MO Nowy Sącz. Akta archiwalne zachowane. Data zaprzestania kontaktów 30.11.89.

54. ALEKSANDER KRZYMIŃSKI (podsekretarz stanu w MSZ). TW "Henryk", KO "Alek".

    Figuruje w księdze inwentarzowej wydz. III BEiA i w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA. Zachowała się teczka pracy i teczka personalna TW "Henryk". Zarejestrowany 4.12.58 pod nr 3415 przez wydz. III dep. II Warszawa, pod nr 45934 przez wydz. VII dep. V oraz przez wydz. I dep. I. Akta archiwalne zachowane. Data zaprzestania kontaktów 23.09.60.

55. JAN KAZIMIERZ MAJEWSKI (podsekretarz stanu w MSZ). TW "Michalik".

    Figuruje w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA UOP. Zarejestrowany 14.04.50 pod nr 13/44 przez wydz. III Zarządu I Szef. WSW Warszawa. Data zaprzestania kontaktów 21.04.55.

56. ANDRZEJ MARIAN OLECHOWSKI (minister finansów). KO/DI "Must".

    Figuruje w archiwum Zarządu Wywiadu. Zarejestrowany 4.11.72 przez wydz. V dep. I Warszawa. nr arch. J-7588, data archiwizacji 25.06.81. Miejsce archiwiz. AZW UOP.

57. ANDRZEJ IRENEUSZ PODSIADŁO (podsekretarz stanu w min. finansów). Konsultant "PA", KO/DI "Bułgar".

    Figuruje w kartotece ogólnoinformacyjnej Wydziału II BEiA UOP oraz archiwum Zarządu Wywiadu. Zarejestrowany 24.10.85 pod nr 93 211 przez wydz. IV dep. V Warszawa oraz 20.09.76 przez wydz. V dep. I Warszawa. Miejsca archiwizacji W III BEiA UOP i AZW UOP.

58. ANDRZEJ ANTONI SICIŃSKI (minister kultury). KO/DI "Sotos".

    Figuruje w archiwum Zarządu Wywiadu. Zarejestrowany 2.06.73 pod nr 9656 przez wydz. IV dep. I Warszawa. Nr arch. J-1236, data archiwizacji 30.05.75. Miejsce archiwiz. AZW UOP. Materiały zniszczono (bądź dotychczas nie odnalezione).

59. KRZYSZTOF JAN SKUBISZEWSKI (minister spraw zagranicznych). TW "Kosk".

    Figuruje w księdze inwentarzowej wydz. III BEiA oraz w archiwum Zarządu Wywiadu. Zarejestrowany pod nr 6173/64/5242 przez dep. I Warszawa. Nr arch. 9669/I, data archiwizacji 3.10.69, nr mikrofilmu F-7974/1 oraz nr arch. J-1770. Miejsca archiwiz. WIII BEiA UOP oraz AZW UOP. Akta archiwalne zachowane.

60. JACEK MARIA STANKIEWICZ (sekretarz stanu w URM). TW "Jacek".

    Figuruje w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA UOP oraz w kartotece komputerowej ZSKO. Zarejestrowany 16.10.68 przez wydz. V KW MO Bydgoszcz. Nr archiwalny 2866/I, data archiwizacji 6.07.74. Miejsce złożenia akt: wydz."C" KW MO Toruń. Data zaprzestania kontaktów 6.07.74.

61. STANISŁAW EDMUND SZUDER (podsekretarz stanu w Ministerstwie Łączności). TW "Zeus"

    Figuruje w kartotece odtworzeniowej wydz. II BEiA UOP zarejestrowany 11.05.87 pod numerem 42110 przez Wydz.Techniki Poznań

KANCELARIA PREZYDENTA:

62. LECH FALANDYSZ (podsekretarz stanu) TW-k, TW "Wiktor"

    Figuruje w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA UOP. Zachowała się teczka pracy i teczka personalna TW "Wiktor". Zarejestrowany przez wydz. III KSMO Warszawa pod numerem 6995 i przez wydz. II SUSW pod numerem 15822. Nr archiwalny 9893/I-k, data archiwizacji 25.04.74; nr archiwalny 15783/I, data archiwizacji 15.04.83. Miejsce złożenia akt BEiA UOP. Akta archiwalne zachowane. Data zaprzestania kontaktów 25.04.74

63. JERZY JAN MILEWSKI (sekretarz stanu w BBN) TW "Franciszek"

    Figuruje w księdze inwentarzowej wydz. III BEiA, w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA UOP i kartotece ZSKO. Zarejestrowany przez wydz. III KW MO Gdańsk pod nr I-179. Nr archiwalny 21713/I, data archiwizacji 6.01.89. Miejsce złożenia akt BEiA W-wa. Akta archiwalne zachowane.

64. JANUSZ ALEKSANDER ZIÓŁKOWSKI (sekretarz stanu) TW

    Figuruje w kartotece ogólnoinformacyjnej wydz. II BEiA UOP oraz w kartotece komputerowej ZSKO. Zarejestrowany przez wydz. II KW MO Poznań pod nr 9645. Nr archiwalny 30235/I, data archiwizacji 12.08.74. Miejsce złożenia akt wydz."C" KW MO Poznań.

Źródło:

• "Gazeta Polska" 4/93, czerwiec 1993

---

Ludzie z listy

20 lat po ujawnieniu listy agentów wielu z jej “bohaterów” nadal bryluje w naszym życiu publicznym.

“Niniejszym zobowiązuje się ministra spraw wewnętrznych do podania do dnia 6 czerwca 1992 r. pełnej informacji na temat urzędników państwowych od szczebla wojewody wzwyż, a także senatorów, posłów, a do dwóch miesięcy – sędziów, prokuratorów, adwokatów oraz do sześciu miesięcy – radnych gmin i członków zarządów gmin, będących współpracownikami Urzędu Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa w latach 1945-1990”.

Uchwałę takiej treści przyjął Sejm I kadencji 28 maja 1992 r. Jej autorem był Janusz Korwin-Mikke z UPR. Uchwałę próbowały zablokować kluby UD (Tadeusza Mazowieckiego i Bronisława Geremka) i KLD (Donalda Tuska), które zbojkotowały głosowanie, licząc na brak quorum. Wniosek Korwin-Mikkego został jednak przyjęty większością 186 głosów (wszystkich klubów prawicowych) przeciwko 15 i przy 32 wstrzymujących się (głównie z SLD).

Wykonanie tej uchwały – a właściwie tylko jej pierwszej części, nawet bez wojewodów – przyspieszyło upadek rządu Jana Olszewskiego, do czego od dawna dążyli liderzy UD i KLD wraz z prezydentem Wałęsą. Po tej pierwszej, od razu spacyfikowanej próbie lustracji elit politycznych III RP, pozostała tylko lista osób odnotowanych w archiwach MSW jako agenci bezpieki. Lista, która przeszła do historii – od nazwiska ówczesnego szefa MSW – jako “lista Macierewicza”. Było na niej w sumie 66 nazwisk, w tym dwóch najważniejszych ludzi w państwie: prezydent Lech Wałęsa i marszałek Sejmu Wiesław Chrzanowski. A także 3 ministrów i 8 wiceministrów, 3 wysokich urzędników Kancelarii Prezydenta, 39 posłów i 11 senatorów.

Boni coraz wyżej

Od tych wydarzeń mija dokładnie 20 lat. Większości “ludzi z listy” nie ma już w polskiej polityce. Niektórzy nie żyją (jak zmarły niedawno Chrzanowski, były szef MSZ Krzysztof Skubiszewski czy prezydenccy ministrowie: Lech Falandysz, Jerzy Milewski i Janusz Ziółkowski), inni z racji wieku zakończyli kariery, choć nadal cieszą się opinią “autorytetów” (jak były senator UD Władysław Findeisen, który 3 maja br. otrzymał Order Orła Białego). Wielu z nich sądy różnych instancji – często w dziwnych okolicznościach – oczyściły z zarzutu agenturalności. I tylko sędziwy założyciel KPN Leszek Moczulski nadal walczy o sądowe świadectwo niewinności. A Lech Wałęsa ciąga po sądach ludzi, którzy mówią o jego agenturalnej przeszłości. Ale to nie znaczy, że wszyscy “ludzie z listy” odeszli na polityczną emeryturę.

Najwyżej postawionym spośród agentów ujawnionych w 1992 r. jest dziś niewątpliwie Michał Boni. Obecność na “liście Macierewicza” i obawa przed złożeniem oświadczenia lustracyjnego (co stało się obowiązkiem od 1997 r.) nieco zahamowały karierę tego polityka, który na początku dekady kierował Regionem Mazowsze “Solidarności” oraz resortem pracy w rządzie Bieleckiego, a potem był posłem KLD i zastępcą Jacka Kuronia w ekipie Suchockiej. Dlatego – mimo ważnej pozycji, jaką zajmował w Unii Wolności – Boni był tylko szefem gabinetu politycznego AWS-owskiego ministra pracy Longina Komołowskiego. Dopiero zwycięstwo PO w 2007 r. ośmieliło Donalda Tuska, by sięgnąć po starego kolegę. To wtedy Boni po raz pierwszy przyznał, że zapis z “listy Macierewicza” był jednak prawdziwy: figurował on tam jako tajny współpracownik SB o pseudonimie “Znak” z lat 1988-1990. Sam oświadczył tylko, że deklarację współpracy bezpieka wymusiła na nim szantażem (miało chodzić o ujawnienie zdrady małżeńskiej i odebranie nieślubnego dziecka). Dla Tuska i jego podwładnych to wyjaśnienie zamknęło całą sprawę. Boni złożył oświadczenie o współpracy z organami bezpieczeństwa PRL, a więc uniknął tzw. kłamstwa lustracyjnego, i od razu został szefem zespołu doradców strategicznych premiera, rok później – ministrem bez teki i przewodniczącym Komitetu Stałego Rady Ministrów, a po ostatnich wyborach stanął na czele specjalnie dla niego utworzonego Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji.

Dwaj panowie z Podlasia

Na liście z 1992 r. znalazł się także Włodzimierz Cimoszewicz, którego odnotowano jako agenta PRL-owskiego wywiadu o pseudonimie “Carex” z lat 1980-1984. Polityk SLD usilnie zaprzeczał tym informacjom i walczył o wyrok uniewinniający, który w końcu uzyskał w marcu 2001 r. Nie miało to jednak większego wpływu na jego karierę, bo zarówno przed tą datą, jak i po niej, zajmował kluczowe stanowiska w strukturach władzy: był wicepremierem i ministrem sprawiedliwości (1993-1995), wicemarszałkiem Sejmu (1995-1996), premierem (1996-1997), ministrem spraw zagranicznych (2001-2005), marszałkiem Sejmu (2005) oraz dwukrotnym kandydatem na prezydenta (1990 i 2005). Od 2007 r. jest senatorem “niezależnym”, w rzeczywistości jednak mocno związanym z obecnym obozem władzy: w ostatnich wyborach prezydenckich gorliwie poparł Bronisława Komorowskiego, rok później Platforma wsparła go w walce o mandat senatorski i powierzyła funkcję szefa senackiej Komisji Spraw Zagranicznych. W 2009 r. Cimoszewicz był też kandydatem rządu Tuska na stanowisko sekretarza generalnego Rady Europy.

W obecnym Sejmie zasiada już tylko jeden poseł I kadencji, który figurował na “liście Macierewicza”. To Eugeniusz Czykwin z SLD, czołowy działacz białoruski i prawosławny z Białegostoku. Karierę poselską zaczął jeszcze w 1985 r., w Sejmie PRL, będąc także członkiem Rady Krajowej PRON. Niegdyś reprezentował Unię Chrześcijańsko-Społeczną (jedną z koncesjonowanych organizacji wyznaniowych w poprzednim systemie), zaś od 10 lat startuje z listy SLD – i zawsze zdobywa mandat w swoim regionie. Na liście z 1992 r. Czykwin figurował jako tajny współpracownik SB o pseudonimach “Izydor” i “Wilhelm” z lat 1983-1989. On jednak konsekwentnie składał oświadczenia zaprzeczające takiej współpracy, aż w 2009 r. prokurator IPN zarzucił mu kłamstwo lustracyjne. Rok później Sąd Okręgowy w Białymstoku przyznał Czykwinowi rację, ale w listopadzie 2011 r. Sąd Apelacyjny uchylił to orzeczenie, przekazując sprawę do ponownego rozpatrzenia. Zatem ostateczny wyrok dopiero przed nami.

Teczki ekonomistów

Inni “ludzie z listy” trzymają się z daleka od parlamentu, co jednak nie znaczy, że nie mają na nic wpływu. Były wiceminister finansów (1989-1994) i jeden z realizatorów “planu Balcerowicza”, Wojciech Misiąg, który został odnotowany jako tajny współpracownik wywiadu i kontrwywiadu PRL pod pseudonimem “Jacek” (zarejestrowany w latach 1986 i 1988), od września ub.r. jest wiceprezesem Najwyższej Izby Kontroli. Na to stanowisko powołał go tuż przed wyborami marszałek Sejmu Grzegorz Schetyna. Inny znany ekonomista, ówczesny poseł UD Jerzy Osiatyński, który figurował na “liście Macierewicza” jako TW “Osiatyński”, wkrótce po upadku rządu Olszewskiego został ministrem finansów, a dziś jest doradcą prezydenta Komorowskiego. Obaj przez wiele lat zasiadali w radach nadzorczych: Osiatyński w PKO BP, a Misiąg w FOZZ, PZU, PZU Życie, BGK, Banku Handlowym i Banku Śląskim.

Mało widoczni są za to ówczesny minister finansów Andrzej Olechowski i jego zastępca Andrzej Podsiadło, których obecność na liście agentów dobitnie potwierdza kadrową słabość rządu Olszewskiego. Ten pierwszy zresztą nie tylko nie ukrywał, ale wręcz chlubił się swoją współpracą z wywiadem (jako kontakt operacyjny “Must” z lat 1972-1981), co nie przeszkadzało mu zostać później szefem dyplomacji oraz założycielem kilku kolejnych ugrupowań (BBWR, Ruch Stu, PO) i dwukrotnie kandydować na prezydenta (2000 i 2010). Od wielu lat zasiada też w Radzie Nadzorczej Banku Handlowego. Z sektorem bankowym związał się również Podsiadło (kontakt operacyjny “Bułgar” z lat 1973-1975), choć ten akurat nigdy nie potwierdził swojej agenturalnej przeszłości. Po odejściu z resortu finansów (gdzie był wiceministrem w latach 1989-1992) został prezesem Gecobanku, Powszechnego Banku Kredytowego, a wreszcie PKO BP (2002-2006). Od 4 lat pełni już “tylko” funkcję prezesa Polskiego Czerwonego Krzyża – zresztą powtórnie, bo pierwszy raz w latach 90.

W terenie mniej widać?

Niezbyt widoczni są dziś także ludowcy z “listy Macierewicza”. Aleksander Bentkowski (zarejestrowany jako TW “Arnold” i “Kamil”) czy Roman Jagieliński (TW “Ogrodnik”), którzy swego czasu wykreowali mało znanego posła Waldemara Pawlaka na prezesa PSL, już dawno zakończyli kariery rządowe i parlamentarne. Obaj realizują się dziś na niwie sportowej: Bentkowski jest prezesem rzeszowskiego klubu Resovia, zaś Jagieliński stoi na czele Ludowych Zespołów Sportowych. Ale już ich “kolega z listy”, Marian Starownik (TW “Roman” z lat 1984-1989), po przegranej w ostatnich wyborach do Sejmu został w lutym br. wicewojewodą lubelskim. Inny były poseł PSL oraz wiceminister rolnictwa, Ryszard Smolarek, który na liście agentów figurował jako TW “Monika” z lat 1979-1983, był jednym z nielicznych, którzy zostali prawomocnym wyrokiem uznani za kłamcę lustracyjnego. Było to w lipcu 2001 r. i od tego czasu przez 10 lat Smolarek nie mógł kandydować w wyborach. Ale w ostatnich już mógł – i kandydował: z poparciem PSL do Senatu w okręgu garwolińsko-mińsko-węgrowskim. Nie wygrał, ale zdobył aż 25 proc. głosów. A i bez parlamentu nieźle sobie poradził: został prezesem zakładów mięsnych w Łukowie, jest szefem rady Polskiej Federacji Branży Mięsnej oraz wiceprezesem Polsko-Białoruskiej Izby Gospodarczej.

Dwa razy zdążył być posłem Andrzej Gąsienica-Makowski, który na “liście Macierewicza” został odnotowany jako TW “Andrzej II”, zarejestrowany w grudniu 1981 r., zaraz po wprowadzeniu stanu wojennego (kontaktów zaprzestano po dwóch latach). Przez wiele lat kierował Związkiem Podhalan, był też charakterystyczną postacią wałęsowskiego BBWR, a potem Bloku dla Polski. Od 1998 r. nieprzerwanie pełni funkcję starosty powiatu tatrzańskiego i jest niewątpliwie rekordzistą wśród samorządowców tego szczebla.

Źródło:

„Nasza Polska” Nr 22 (865) z 29 maja 2012 r.

Artykuły powiązane

• Lista Milczanowskiego
• Lista Agentów SB
• Lista TW
• Lista Agentów WSI
• Lista członków ORMO

---

Ten artykuł znaleziono szukając poniższych fraz:

---

Komentarze

---