Jacuta Jan informator Traktor
Jan Jacuta s. Jana ur. 25.09.1920 IPN Lu 00419/586 informator ps. „Traktor” nr rej. 10086 Sokołów Podlaski
Mieszkaniec Sokołowa Podlaskiego. Wykształcenie 5 klas szkoły podstawowej. Z zawodu ślusarz mechanik. Pracownik Państwowego Ośrodka Maszynowego w Sokołowie Podlaskim. W jego charakterystyce pracy wystawionej 27.01.1955 roku przez ppor. Socha Stefana st. ref. PUBP w Sokołowie Podlaskim możemy przeczytać miedzy innymi: (pisownia oryginalna)
Sokołów-Podlaski dnia 27 stycznia 1955r.
C h a r a k t e r y s t y k a
pracy inf. ps. „Traktor” Nr. 10086/96 pozostającego na kontakcie st. ref. pow. Sochy Stefana.
Inf. ps. „Traktor” pracujący na obiekcie P.O.M. Sokołów zwerbowany został 24.IX.1954 roku w celu rozpracowywania niepewnego elementu, działającego wrogo na terenie w/w obiektu. //..// Werbunek inf. „Traktor” na tajną współpracę z Org. B. P. w toku werbunku nie godził się chętnie, co też nastręczało dużo trudności przy samym podpisaniu zobowiązania, a następnie obraniu pseudonimu. Brak chęci podpisania zobowiązania oraz obrania pseudonimu motywował tym, że nie chce potajemnie wykonywać żadnych poleceń a tylko oficjalnie twierdząc, że jak coś ważnego się dowie, to przyjedzie do Urzędu i zawiadomi oficjalnie. Po szeregu wyjaśnieniach i przekonaniu inf. o słuszności współpracy z Org. B.P. podpisał przygotowane w jego obecności zobowiązanie obierając jednocześnie pseudonim. Należy podkreślić, że okazywana niechęć przez inf. „Traktor” obiła się ujemnie w toku dotychczasowej pracy i jako dowody tego są, że kategorycznie odmawia pisania doniesień, nie chce przychodzić na umówione spotkania, a nawet w wypadku zetknięcia się z inf. odmawia przeprowadzenia z nim dłuższej rozmowy co miało miejsce w dniu 17.XI.1954 r. i w dniu 7.XII.54 r. Dotychczasowa współpraca inf. z tut. Urzędem nie przyniosła należytych wyników i cel, do którego planowano werbunek nie został osiągnięty dotychczas w ogóle. Również nie należy spodziewać się polepszenia pracy inf. na najbliższy okres, ze względu na jego zdecydowanie negatywnie stosunek o czym wspomniano wyżej. Ponadto stwierdzono, że inf. „Traktor” nie jest prawdomówny. Dotychczas inf. „Traktór” nie otrzymywał konkretnych zadań do wykonania i udzielone dotychczas przez niego nie przedstawiają specjalnej wartości operacyjnej, a informacje te są zawarte w sporządzanych notatkach służbowych przez prac. obsługującego inf. W sprawie do której był werbowany, a także nie przekazał materiałów, a następnie figurant Wysocki Witold, którego miał rozpracowywać inf. „traktor” w krótkim okresie po werbunku wybył z obiektu P.O.M. i z nim inf. „Traktor” nie utrzymuje obecnie żadnych kontaktów. Ponadto inni figuranci jak Szymański Jan oraz Gajewski Czesław także decyzją Okr. Zarz. P.O.M. w Warszawie zostali dyscyplinarnie zwolnieni z pracy w P.O.M w Sokołowie. Wynagrodzeń za współpracę w/w inf. nie otrzymywał żadnych. Jeżeli chodzi o przydatność inf. „Traktor” na dalszy okres, to stwierdzić należy, że pozostawienie w sieci agent.- inf. tut. Urz. Nie przyniesie pożądanych wyników. Ponadto przy obecnych zadaniach aparatu B.P. z powodu negatywnego stosunku inf. do współpracy nie mógł on być wtajemniczony w bardziej w bardziej ważniejsze sprawy poprzez dawanie mu zadań, których dotychczas nie wykonywał w ogóle i również unikał. Biorąc pod uwagę ujemne cechy inf. „Traktor” i małą jego przydatność operacyjną na dalszy okres proponuję wyeliminować go z sieci agent.-inf. tut. Urzędu a teczkę personalną i roboczą przekazać do archiwum Komitetu d/s B.P.
W archiwach IPN znajduje się 21 dokumentów dotyczących jego osoby w tym podpisane zobowiązanie o współpracy.
opracował: Tomasz Olko
Dokumenty:
- IPN Lu 00419/586 Jacuta Jan informator ps. Traktor - zobowiązanie do współpracy z UB. (0,4 MB)
Inwentarz archiwalny IPN
- IPN Lu 00419/586 Teczka personalna informatora pseudonim "Traktor" prowadzona w latach 1954-1955 przez PUBP/PUds.BP w Sokołowie Podlaskim dot. Jacuta Jan, imię ojca: Jan, data urodzenia: 25-09-1920 r. (Dokumentacja aktowa)